Er zijn op landelijk niveau verschillende succesvolle maatregelen genomen om het coronavirus in te perken. Ook kleinere, regionale initiatieven helpen mee. Lokale gegevensuitwisseling, via een app of tussen zorginstanties, is van cruciaal belang in pogingen het virus in bedwang te houden. Die uitwisseling is het gemakkelijkst op regionaal niveau te implementeren.
Het coronavirus heeft grote gevolgen teweeggebracht, waaronder de lockdown om de eerste piek in 2020 in enigszins in toom te houden en onze ziekenhuizen niet overvol te krijgen. Toch is de vraag niet ‘of’, maar ‘wanneer’ de wereld geconfronteerd wordt met een volgende pandemie, of de volgende golf. Gelukkig brengt corona ons lessen die kunnen helpen bij de volgende keer dat Intensive Care (IC)units overbelast dreigen te raken en er snelle opschaling nodig is.
Vier kritieke momenten
Tijdens de grootste piek van corona, in maart 2020, raakten IC’s overvol en moesten er patiënten tussen ziekenhuizen worden overgeplaatst. Daar kwam uiteraard de uitwisseling van patiëntgegevens bij kijken, zodat zorgverleners in het ene ziekenhuis inzicht hadden in de behandeling tot dusver.
De uitwisseling van data tussen verschillende zorginstellingen is geen gemakkelijke klus. Om efficiëntie in de communicatiestroom te vergroten, werken de overheid en de branche aan een uniform afsprakenstelsel waar aangeleverde data aan moet voldoen. Het uitwisselen van de data onderling is al verplicht, dus alle betrokken partijen zijn erbij gebaat dat het zo goed mogelijk gebeurt. Dat is op landelijk niveau een enorme klus. Regionaal gaat dat eenvoudiger, omdat professionals ter plaatse precies weten welke behoeften er spelen.
Problemen per regio
De ene regio ziet zich namelijk geconfronteerd met andere problemen dan andere regio’s. Toen in maart 2020 corona in Noord-Brabant stevig voet aan de grond kreeg, was er in bijvoorbeeld Friesland (nog) niets aan de hand. Noord-Brabant is in zo’n geval niet gebaat bij de ‘ruis’ die extra data vanuit Friesland veroorzaakt. En zodra Friesland inzicht moet krijgen in de huidige situatie in die regio, heeft die provincie misschien niets aan data uit Brabant, waar het virus dan wellicht zijn piek gehad heeft en zich in een ander stadium bevindt.
Ook in de Verenigde Staten en Italië, twee landen waar corona een enorme impact heeft, koos men in sommige gebieden voor een regionale aanpak. In New York zijn zes samenwerkingsorganisaties verantwoordelijk voor het bundelen en bruikbaar maken van de data van alle ziekenhuizen in die stad en regio, waar in totaal zo’n negentien miljoen mensen wonen. Door onder andere gebruik te maken van HealthShare van InterSystems, lukte het tot een uniforme aanpak te komen.
Healthshare zorgt ervoor dat data uit verschillende bronnen, en van verschillende types, gedeeld worden tussen zorgaanbieders. Ook in Lombardije, één van de hardst getroffen gebieden in Noord-Italië, moest snel worden samengewerkt om zoveel mogelijk patiënten de nodige zorg te kunnen bieden. De oplossing vond men ook weer door goed in te spelen op de zorgvraag van professionals in het gebied: welke data hebben zij nodig? Hoe leveren we die aan?
Snelle opschaling
Een ander voordeel van de lokale aanpak, naast de specifieke vraag waaraan de oplossingen moeten voldoen, is de mogelijkheid tot snelle opschaling die het oplevert. Als een lokale samenwerking eenmaal staat, is het eenvoudiger voor nog niet aangesloten zorginstellingen zich aan te sluiten bij het initiatief. De overkoepelende partij voegt dan data van die instelling toe aan de database, zonder effectiviteit in te leveren.