Het LSP+: Op het kruispunt van de uitwisseling van zorgdata

Van archiefkasten met stoffige mappen en dossiers, tot patiëntgegevens opgeslagen in de digitale wereld onder de noemer Elektronisch Patiëntendossier (EPD). We zijn ver gekomen in de zorg wat betreft het opslaan en beheer van patiëntgegevens, maar waar de wereld overal om ons heen verandert, moeten we ook hier niet stil blijven staan. Er is nu een ‘new kid on the block’, namelijk Persoonlijke Gezondheidsomgevingen (PGO’s).

Een PGO is een digitale omgeving waar burgers de regie hebben over hun eigen zorgdata. Gegevens van de tandartspraktijk om de hoek, het ziekenhuis aan de ringbaan en van de lokale apotheek staan in zo’n PGO opgeslagen. Naast de informatie van verschillende zorgverleners, kan ook de patiënt eigen gegevens toevoegen aan de PGO en alle data zelf beheren. Zo is het dossier zo compleet mogelijk en houdt de patiënt de regie; twee hele belangrijke verbeterpunten. Eerder was het wel al mogelijk om medische data uit te wisselen tussen zorginstellingen, bijvoorbeeld via het Landelijk Schakelpunt (LSP). Om zorgdata ook uit te kunnen wisselen met patiënten, en dus met PGO’s te werken, moesten er nieuwe stappen worden gezet.

Al deze nieuwe PGO’s moesten aangesloten worden op eenzelfde netwerk. VZVZ, de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie, onder andere verantwoordelijk voor het AORTA afsprakenstelsel met daarin het LSP, werd door de initiatiefnemers van MedMij gevraagd een koppeling te leggen tussen AORTA en MedMij en daarmee een schakel naar LSP te bieden. Zodoende kwam het LSP+, het MedMij-koppelpunt voor het LSP, tot stand.

Zorgdata is ontzettend gevoelig en vereist daarom de hoogste mate van beveiliging. Om ervoor te zorgen dat zorgorganisaties en patiënten de data veilig uitwisselen, bestaat het MedMijafsprakenstelsel. Veilige gegevensuitwisseling kan alleen gebeuren als alle partijen aan het afsprakenstelsel voldoen. Naast PGO-leveranciers moeten bijvoorbeeld ook zorgaanbieders informatie over patiënten veiligstellen.

De leverancier van zorginformatiesystemen (DVZA) moet daarom een MedMij-label dragen. Dit is een complex proces waarvoor expertise is vereist. Voor VZVZ was het belangrijk om in zee te gaan met maatschappelijk verantwoorde partijen met kennis en ervaring op dit gebied, en kwamen zo uit bij ITvisors: een partij die inmiddels voor de zorgmarkt is samengegaan met Itzos.

“VZVZ wilde graag de LSP-aansluiting openstellen voor het MedMij-afsprakenstelsel”, vertelt Bonne Beenen, Sales Manager bij Itzos. “Door VZVZ te ondersteunen bij het ontwikkelen van een goedwerkend LSP+, konden zij een Dienstverlener Zorgaanbieder (DVZA)-rol aannemen.” Zo’n DVZA zit simpel gezegd tussen de zorgaanbieders en de PGO’s in, en regelt dat alle opgevraagde data naar de juiste ontvanger wordt gestuurd. Beenen vervolgt: “Het is voor een DVZA, in dit geval VZVZ met het LSP+, belangrijk om aan de MedMij-standaarden te voldoen, om zo aan te tonen dat zij op een veilige en adequate manier met je data omgaan.”

Gezien de goede ervaringen van zowel Itzos als VZVZ met InterSystems, werd er gekozen om de oplossing op het IRIS for Health dataplatform van InterSystems te bouwen. “Het LSP is op het Healthshare-platform van InterSystems gebouwd, en draait dus al sinds het begin mee”, vertelt Joris Smits. Smits is Director Operations bij VZVZ, en daarmee verantwoordelijk voor het functioneren en de kwaliteit van het LSP en het LSP+.

“In al die jaren is het LSP, mede doordat het fundament wordt gevormd door de oplossingen van InterSystems, enorm stabiel en schaalbaar gebleken. Een partner die bekend was met de software en oplossingen van InterSystems had dus al een streepje voor bij het koppelen aan het LSP.” Met een team van zes personen, bestaande uit een projectleider en ontwikkelaars, heeft Itzos het koppelpunt uitgebreid.

De eisen gingen met name over veiligheid en schaalbaarheid en op basis hiervan werd in maart 2019 het project gestart. Itzos en VZVZ kozen ervoor om het koppelpunt te hosten via E-Zorg, een infrastructuurpartner die zich volledig op de zorg richt. Via E-Zorg kunnen gebruikers via een veilige VPN-verbinding inloggen met hun PGO. Itzos beheert daarnaast de infrastructuur, het InterSystems dataplatform, en de functionele toepassing van LSP+.

Itzos ontwikkelde een omgeving met een autorisatie- en resource-server, wat vervolgens is gekoppeld aan het LSP+. Vanuit een beveiligde

verbinding komt een PGO-aanvraag voor informatie binnen op de autorisatieserver. Aan de hand van een ‘white list’ wordt nagegaan of de PGO is goedgekeurd door MedMij.

Met behulp van de DigiD-toets van Logius wordt de identiteit van de aanvrager en authenticiteit van de aanvraag vastgesteld, waarna de aanvraag naar de resource-server gaat die aan de hand van een zorgadressenlijst de betreffende zorgverlener alloceert. Het PGObericht wordt omgezet naar een informatieaanvraag via het LSP.

Volgens een beproefd proces via een veilige infrastructuur gaan data geautoriseerd van de IT-systemen van de op het LSP aangesloten zorgverlener naar de PGO van de patiënt.

“InterSystems IRIS does not require any administration, and when there are only four people in the IT department to manage 98 remote databases, this really matters,” he adds. “We do not have IT specialists in our stores, or even a database analyst at our headquarters. With InterSystems IRIS, it is not necessary.”

Een betrouwbaar en robuust platform dat makkelijk op te schalen is, was precies wat Joris Smits zocht. Immers, het gaat om miljoenen gegevens die over en weer gaan via dit koppelpunt. Als deze enige tijd downtime ondergaat, dan heeft dat enorme consequenties. Patiënten kunnen niet hun eigen gegevens inzien, en daarnaast kunnen zorginstanties geen gegevens opvragen die ze nodig hebben. Zo’n platform leveren is geen sinecure.

“Gelukkig profiteerden we van de vergaande standaardisatie in het Healthshare en IRIS platform, dat het LSP al ondersteunde. Denk aan berichtstandaarden zoals HL7 FHIR, maar ook API’s”, legt Smits uit. “Het is vooral een uitdaging om zo efficiënt mogelijk te kunnen profiteren van die voordelen.” Bonne Beenen vult aan: “Ook technisch gezien waren de securityeisen van een enorm hoog niveau. We hebben alle creatieve koppen bij elkaar moeten steken om met een goede oplossing te komen.

De kwalificatie voor het MedMij-afsprakenstelsel is een complex vraagstuk. Door flexibel en creatief te blijven en het LSP+ aan te passen aan veranderende eisen, is het ons samen met InterSystems gelukt om VZVZ als eerste DVZA aan een MedMij-label te helpen. Daar zijn we ontzettend trots op.”

“PGO’s en MedMij staan relatief gezien nog in hun kinderschoenen, maar het gaat een mooie en vruchtbare toekomst tegemoet”, vervolgt Joris Smits. “Voor nu kan het LSP+ het MedMij-stelsel helpen op gang te brengen. Ik geloof er ook in. PGO’s gaan een belangrijke en interessante rol spelen in de toekomst van ons zorgstelsel.”